Ülkemiz kuzey yarım kürede
bulunduğundan kış mevsimi aralık, ocak, şubat aylarında etkisini göstermektedir.
Ülkemizde Doğu Anadolu Bölgesinin yüksek kesimlerinde kar yağışı, karın yerde
kalma süresi ve kar kalınlığı fazladır. Ege ve Akdeniz kıyılarında bazı
illerimizde ise kar yağdığını neredeyse hiç göremeyiz. İşte bu farklılıklar
Güneş Enerji Santrallerinin Saha konstrüksiyonlarının hangi ilde ve rakımda
yapılacağına göre fotovoltaik güneş paneli taşıyıcı sisteminin dizaynı
konusunda çeşitlilik göstermesine neden olmaktadır.
Konstrüksiyon dizaynı yapılırken
hesapta kullanılacak kar yükü verileri hangi il ve ilçede yapılacak ise orası
için Meteoroloji Genel Müdürlüğünden kar kalınlığı bilgileri alınmaktadır. Bu
zamana kadarki kar kalınlık durumları dikkate alınarak kar yükü
belirlenebilmektedir.
Elimizde veri yok ise Türk
Standardı olan TS 498 (Yapı Elemanlarının Boyutlandırılmasında Alınacak
Yüklerin Hesap Değerleri )
Yönetmeliğinden alınan kar yükleri hesaplamalarda kullanılmaktadır.
Kar yükü seçimi yapılırken ilk önce
il ve ilçeye göre hangi kar yükü bölgesinde olduğuna bakılır. Daha sonra GES
tesisinin kurulacağı yerin maksimum rakımı dikkate alınarak tablodan kar yükü
değeri seçilir.
Örneğin ;
İzmir, Aliağa: I. Bölge Rakım <200m için kar yükü değeri
75kg/m2‘dir.
Kars, Sarıkamış: IV. Bölge Rakım 900m için kar yükü değeri 150
kg /m2‘dir.
Durumları karşılaştırdığınızda
göreceğiniz üzere Sarıkamış için yapılacak hesaplamalarda
kullanılacak olan kar yükü değeri Aliağa’ya göre 2 kat daha fazladır. Bu durum fotovoltaik
güneş paneli taşıyıcı sisteminde seçilecek olan konstrüksiyonu ve profil kesitlerini
etkilemektedir.
Kar yükü panel taşıyıcı sistemine ilave
yük getireceğinden aşıkları ve kirişleri sehim yönünden de zorlamaktadır. Bu
durumda aşık ve kiriş elemanları için profillerin akma dayanımlarının kontrolü
yapılmalı ve sehim sınırlarının aşılmaması durumu dikkate alınmalıdır.
Kar yükü GES modülünü (panel
taşıyıcı sistemini) sisteme etki eden deprem yükü yönünden de etkilemektedir.
Depreme kütle katılım oranı 0.3 olarak kar yükü (Q) katılmaktadır. Bu durumda
kar yükü ne kadar fazla ise sisteme etki eden deprem yükü de o oranda
artacaktır. Deprem yükünün artması daha çok sistemdeki kolonların ve kirişlerin
profil kesitlerinin artmasına neden olacaktır. Ayrıca depremli durumda dikkat
edilmesi gereken bir diğer konu ise kolonlarda deprem ötelenme sınırlarının
aşılmamasıdır.
Durumu özetlemek gerekirse kar
yükünün artması GES modülü için seçilen konstrüksiyon elemanlarının
kesitlerinin büyümesine neden olacaktır. Bu durumda Güneş Enerji Santralinin maliyetinin
artmasına neden olacaktır.
Genser Mühendislik
İzmir, 2016
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder