Lisanssız elektrik
üretim yönetmeliği kapsamında her bağımsız elektrik abonesi (gerçek veya tüzel)
bir elektrik üretim tesisi kurabilme şansına sahiptir. 1000 kw kurulu güç
altında üretim lisansı zorunluluğu bulunmamaktadır.
Yönetmeliğin sunduğu
bu imkanlar neticesinde, yatırımlarda önemli bir payın güneş enerjisi kullanan
fotovoltaik çatı kurulumlarında olacağı beklenmektedir. Kurulumların çok büyük
bir yüzdesinin mevcut çatılara planlanacağı düşünüldüğünde, mevcut yapı
stoğunun yapısal-taşıyıcı durumu ciddi önem arz etmektedir.
Ülkemizde yapı
tasarımını ve incelemesinde aşağıda belirtilen belli başlı yönetmelikler
kullanılmaktadır;
- TS 498-1997, Yapı Elemanlarının Boyutlandırılmasında Alınacak Yüklerin Hesap Değerleri
- TS 500-2000, Betonarme Yapıların Tasarım ve Yapım Kuralları
- TS 648-1980, Çelik Yapıların Hesap ve Yapım Kuralları
- DBYBHY-2007, Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmelik
Güneş paneli kurulumu
yapılacak çatı ve gerekmesi durumunda geri kalan yapı elemanları için bu
yönetmelikler kapsamında detaylı yapısal inceleme, TEDAŞ Genel Müdürlüğü
Elektrik Tesislerinin Proje Onayı ve Kabul İşlerine Ait Yetkilendirmelere
İlişkin Usul ve Esaslar, ve Elektrik Tesisleri Proje Yönetmeliği uyarınca talep
edilmektedir.
Ülkemizde sık
karşılaşılan yapı/çatı tipleri,
- Betonarme teras çatılar
- Ahşap oturtma kiremit çatılar
- Prefabrik betonarme çatılar
- Yapısal çelik çatılardır
Çatı kurulumu
planlanan yapıda uzman teknik personeller tarafından bir bina tespit ziyareti
yapılıp, gerekli rölevelerin alınması, mevcut projeler ile uygulama arasındaki
olası tutarsızlıkların tespit edilmesi, varsa kusurlu uygulamaların yerinde
incelenmesi, sonradan ilave edilen yüklerin belirlenmesi, tarafımızca
benimsenen ve her yapı için uygulanan bir teknik prosedürdür. Yapılan her
teknik inceleme, standart formlar ile tutanak ve kayıt altına alınmaktadır.
Güneş paneli ve
taşıyıcı alt konstrüksiyonunun ağırlıkları, yukarıda tanımlanan çatı tipiyle
ilgili olmakla birlikte, mevcut çatı kaplaması, çatı aşıkları ve taşıyıcı
makaslara (ana taşıyıcılar) doğrudan yük artışı getirmektedir. Yük artışının
eleman taşıma kapasitelerinde aşılma yaratıp yaratmadığı statik analiz ile
kontrol edilmektedir. Tahkik edilmesi gereken bir diğer önemli konu,
kullanılabilirlik kriterleri olan eleman sehim ve çökmeleridir. Binanın
tasarımına esas mevcut yüklere ilave olarak, güneş paneli yükleri altında her
bir elemanda gerekli tahkikler yapılıp yönetmeliklerdeki sınır değerler ile
kıyaslanmaktadır. Çatı statik raporları, her bir eleman tipi ve göçme moduyla
uyumlu olmak üzere, ayrı ayrı sunulmaktadır.
Hazırlanan sonuç çatı
statik raporu neticesinde, gerekli bulunması durumunda güçlendirme yöntemleri
konusunda yatırımcılar yönlendirilmekte ve gerekli projeler hazırlanmaktadır.
Yeterli deprem
kapasitesi şüpheli görülen yapılar, deprem performansı açısından da
incelenmekte, alınması gereken birincil öneme sahip göçmeyi önleyici takviyeler
yatırımcılara raporlanmaktadır.
Özet olarak güneş
paneli çatı kurulumlarında taşıyıcı sistem statik incelemesi, hem binanın ana
işlevi olan faaliyetlerine kesintisiz devam etmesi, hem de kurulum sonrası
binanın artan yatırım değerinin sağlam temellere oturduğunun bilinmesi
açısından büyük önem arz etmektedir.
Genser Mühendislik
İzmir, 2016
Hiç yorum yok:
Yorum Gönderme